Lata 2015-2019
2019
SADKOWSKA-FIDALA Agata
Edmond et Jules de Gouncourt en Pologne
Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Wrocław 2019
OPIS
W dzisiejszych czasach nazwisko Goncourtów jest kojarzone przede wszystkim z nagrodą ich imienia, ufundowaną przez starszego z braci. Nawet we Francji dzieło Edmonda i Julesa jest dużo mniej znane szerokiej publiczności niż na przykład dzieło Zoli. A jednak w swoich czasach bracia byli jednymi z najważniejszych postaci francuskiego środowiska literackiego. Ich twórczość pisarska, pamiętnikarska i historyczna odegrała ważną rolę w dziejach literatury, a bracia aspirowali nawet do miana ojców założycieli naturalizmu. To, co pisali, wzbudzało wśród współczesnych duże zainteresowanie, także poza granicami Francji. Również Polska lat 1860–1918 była – pomimo trudnej sytuacji politycznej – żywo zainteresowana europejską, a w szczególności francuską kulturą i literaturą. W prasie i publikacjach tego okresu znaleźć można liczne wzmianki i teksty poświęcone Goncourtom: tworzą one interesujący obraz recepcji, której analizie poświęcona jest monografia Agaty Sadkowskiej-Fidali.
SADKOWSKA-FIDALA Agata, SZYMAŃSKI Tomasz (red.)
Foi, croyance et incroyance au XIXe siècle
Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Wrocław 2019
OPIS
![UCHEREK Witold, Les articles prépositionnels en lexicographie bilingue français-polonais. Pratiques et propositions d’amélioration, préface de Thomas Szende, Paris, L’Harmattan, 2019, 287, [7]. – Bibliogr. s. 259-284 (Coll. “Langue et Parole. Recherches en Sciences du langage”) ISBN 978-2-343-1719-5](https://ifr.uwr.edu.pl/wp-content/uploads/sites/246/2023/04/60793201_2339278576315473_7317086644027260928_n.jpg)
UCHEREK Witold
Les articles prépositionnels en lexicographie bilingue français-polonais. Pratiques et propositions d’amélioration, préface de Thomas Szende
Éditions L’Harmattan, Paryż 2019
OPIS
The first part of the article deals with the function of the examples in bilingual dictionaries, compared to their function in monolingual ones. First, it is argued that examples in an active bilingual dictionary should principally exemplify the use of the headword’s translation equivalents rather than the headword itself, as it is in the case of monolingual dictionaries. Then a survey is made dealing with examples selected from all simple preposition entries in a recent Polish-French dictionary, taking into consideration both the structure and the function of these examples. The general conclusion is that in the investigated entries exemplifi cation fails seriously enough to make it impossible for users to choose the appropriate equivalent of a particular preposition.
BIARDZKA Elżbieta, KOMUR-THILLOY Greta
Presse écrite et discours rapporté. Étude linguistique et discursive du discours rapporté français par comparaison avec le polonais
Éditions L’Harmattan, Paryż 2019
OPIS
Le présent ouvrage traite du discours rapporté dans la presse écrite dite d’information et, cela, dans une perspective comparative (langue française, langue polonaise) globale (ressemblances, dissemblances). L’étude proposée saura intéresser nombre de spécialistes différents travaillant dans le vaste domaine des sciences du langage, même si elle s’adresse, avant tout, aux discursivistes.
SZYMAŃSKI Tomasz
La morale des choses. Sur la théorie des correspondances dans l’œuvre de Charles Baudelaire
Peter Lang, Berlin 2019
OPIS
Le sonnet « Correspondances », considéré comme un manifeste, voire un nouvel « évangile » par les symbolistes, est peut-être le texte de Charles Baudelaire qui a suscité le plus de commentaires. Si les origines de la théorie qu’il évoque se perdent dans la nuit des temps, le poète lui a insufflé une vie nouvelle. Le livre explore les divers aspects – métaphysiques, anthropologiques, épistémologiques, esthétiques et herméneutiques – de la conception disséminée dans l’œuvre baudelairienne. L’auteur tente de dépasser le schéma traditionnel d’analyse des correspondances, afin d’en découvrir une dimension inconnue. Car c’est au croisement de l’analogie et de la synesthésie, dans l’espace intime du cœur, que la vie dévoile sa véritable profondeur et que nous accédons à la « morale des choses ».
COOK Jadwiga
Potoczność w przekładzie dialogu powieściowego. Na materiale polskich przekładów współczesnej francuskiej prozy powieściowej
TWiAPN Universitas, Kraków 2019
OPIS
„Monografia Jadwigi Cook omawia w sposób szczegółowy i systematyczny kwestię ograniczonej przekładalności nacechowanych potocznie tekstów literackich. Problem ten, poruszany w literaturze teoretycznej, znajduje w niniejszej pracy doskonałą ilustrację dzięki przemyślanej metodzie badawczej i odpowiednio dobranym tekstom. Praca może być inspiracją do dalszych badań przekładowych i kontrastywnych w dziedzinie języka potocznego i jego stylizacji literackiej”.
Z recenzji prof. Teresy Giermak-Zielińskiej
Jadwiga Cook jest adiunktem w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, pracuje naukowo i dydaktycznie w Zakładzie Językoznawstwa Francuskiego. Jej rozprawa doktorska dotyczyła przekładalności zjawisk nacechowanych potocznie z języka francuskiego na język polski. Oprócz niniejszej monografii autorka opracowała kilkanaście artykułów z tej dziedziny. W ostatnich latach naukowo zajmuje się dwujęzycznym przyswajaniem języka pierwszego i zjawiskiem dziecięcej dwujęzyczności polsko-francuskiej i polsko-angielskiej.
2018
![ŁUKASZEWICZ Justyna, SŁAPEK Daniel, [red.] Confini e zone di frontiera negli/degli studi italiani, a cura di Justyna Łukaszewicz e Daniel Słapek, Alessandria, Edizioni dell’Orso, 2018, 208 [4] s. ISBN 978-88-6274-910-7](https://ifr.uwr.edu.pl/wp-content/uploads/sites/246/2023/04/20190416_112055-725x1024.jpg)
ŁUKASZEWICZ Justyna, SŁAPEK Daniel, [red.]
Confini e zone di frontiera negli/degli studi italiani
Edizioni dell’Orso, Alessandria 2018
OPIS
Questo volume è frutto del primo convegno della Società degli Italianisti Polacchi tenutosi presso l’Università di Breslavia tra il 17 e il 18 novembre 2017, ma va oltre i limiti del quadro iniziale e supera le frontiere geografico-politiche, raccogliendo articoli di studiosi di lingua e letteratura che rappresentano vari Atenei in Polonia, in Italia e perfino in Messico. I saggi della parte linguistica sono dedicati alla valutazione dell’interdisciplinarità, al linguaggio dei giornali, della pubblicità e dei social media, nonché agli studi glottodidattici e contrastivi tra italiano e polacco. Quelli della parte letteraria prendono in esame due autori del Novecento, la letteratura di viaggio e la trasgressività nella letteratura italiana contemporanea.
PAWŁOWSKA Maja, WYSŁOBOCKI Tomasz (red.)
Dawne literatury romańskie: w świecie tolerancji i nietolerancji, zagadek i tajemnic
TWiAPN Universitas, Kraków 2018
OPIS
Zamieszczone w niniejszej monografii teksty poświęcone są zagadnieniom tajemnicy i tolerancji w dawnych literaturach romańskich. Polski czytelnik otrzymał unikatową możliwość zgłębienia mało znanych i niezbadanych dotychczas wątków piśmiennictwa obcego: Francji, Włoch czy Hiszpanii. Autorzy, specjaliści reprezentujący największe krajowe ośrodki uniwersyteckie, odkrywają sekrety kultur i obyczajów występujących od średniowiecza po wiek XIX. Ponadto poruszają – w perspektywie historyczno-literackiej – problematykę związaną m.in. z akceptacją inności, różnorodnością religijną czy społecznym odrzuceniem.
PAPROCKA Natalia
Sto lat przekładów dla dzieci i młodzieży w Polsce. Francuska literatura dla młodych czytelników, jej polscy wydawcy i ich strategie (1918-2014)
TWiAPN Universitas, Kraków 2018
OPIS
Czy francuska literatura dla dzieci i młodzieży to tylko Charles Perrault, Jules Verne i Mały książę? Na czym polega jej wyjątkowość i dlaczego tak niewiele wiadomo o niej w Polsce? Kto decydował o wyborze francuskich książek do tłumaczenia w latach międzywojennych, w czasach Polski Ludowej i po roku 1989? Jakie były przyczyny i skutki tych wyborów?
Na te i inne pytania odpowiada Natalia Paprocka w nowatorskim, transdyscyplinarnym studium przekładowych losów francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży w Polsce po roku 1918. Łącząc instrumentaria przekładoznawstwa, literaturoznawstwa, księgoznawstwa i socjologii przekładu, autorka przedstawia rozwój literatury dla najmłodszych we Francji w ostatnim stuleciu, omawia to, co z jej bogatego dorobku wybierali polscy wydawcy przekładów, docieka ich motywacji i pokazuje konsekwencje ich decyzji.
Podstawą badania był zebrany przez autorkę korpus bibliograficzny liczący 1915 pozycji – opublikowany jako Bibliografia polskich przekładów i adaptacji francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży wydanych w latach 1918–2014.
Ta niezwykła historia obecności francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży na polskim rynku wydawniczym powstała na podstawie badań ponad 1900 książek za pomocą nowoczesnych narzędzi przekłado- i kulturoznawczych. Klarownie, systematycznie i wyczerpująco omawia działania współtwórców przekładu: wydawców, tłumaczy, autorów paratekstów, ilustratorów, cenzorów. Praca stanowi też jedyne w Polsce tak obszerne źródło wiedzy o francuskiej literaturze dziecięcej i młodzieżowej. Z pełnym przekonaniem polecam tę znakomitą książkę wszystkim zainteresowanym literaturą dla dzieci i młodzieży, literaturą francuską, literaturą przekładaną i rozwojem polskiego rynku wydawniczego.
dr hab. Marzena Chrobak
PAPROCKA Natalia
Bibliografia polskich przekładów i adaptacji francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży wydanych w latach 1918-2014
TWiAPN Universitas, Kraków 2018
OPIS
Bibliografia stanowi próbę retrospektywnego ukazania obecności francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży w Polsce w ostatnim stuleciu. Obejmuje 1915 wydań polskich przekładów i adaptacji utworów dla młodych czytelników opublikowanych pierwotnie we Francji. Może stanowić użyteczne narzędzie dla wszystkich zainteresowanych literaturą dla dzieci i młodzieży, literaturą francuską, historią tłumaczeń lub recepcją wydawniczą literatur obcych w Polsce.
Bibliografia stanowi podstawę badań przedstawionych w wydanej równolegle monografii Sto lat przekładów dla dzieci i młodzieży w Polsce. Francuska literatura dla młodych czytelników, jej polscy wydawcy i ich strategie (1918–2014).
Utworzenie bibliograficznego korpusu polskich przekładów i adaptacji francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży wydanych w latach 1918–2014 uważam za wielką wartość, co wynika z mojego głębokiego przekonania, że bez zebrania pełnych danych bibliograficznych nie sposób zauważyć i opisać wszystkich zjawisk zachodzących w danym obszarze literatury.
dr hab. Marzena Chrobak
NOWICKA Justyna Cecylia
El poema digresivo romántico en España y Polonia : Juliusz Słowacki, José de Espronceda, Ryszard Berwiński y José Joaquín de Mora
Padilla Libros Editores y Libreros, Sevilla 2018
WYSŁOBOCKI Tomasz
Olympe de Gouges (1748-1793). Rewolucjonistka
Muzeum Sopotu, Sopot 2018, 119
Publikacja zawiera także „Prawa kobiet” oraz „Rozważania na temat Czarnych” autorstwa Olympe de Gouges w przekładzie T. Wysłobockiego
OPIS
Tłumaczenie z francuskiego na polski dwóch pism polityczno-społecznych autorstwa Olympe de Gouges. Pierwszy z nich „Prawa kobiety” zawiera „Deklarację praw kobiety i obywatelki” z roku 1791; drugi pt. „Rozważania na temat Czarnych” został napisany w 1788. Materiały zostały wydane przez Muzeum Sopotu w ramach organizacji festiwalu pn. „Literacki Spot 2018”
BIERNACKA-LICZNAR Katarzyna, JAMRÓZ-STOLARSKA Elżbieta, PAPROCKA Natalia
Lilipucia rewolucja. Awangardowe wydawnictwa dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 2000-2015
Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2018
OPIS
Tom jest pionierską analizą twórczej działalności „lilipucich” wydawnictw, które zmieniły krajobraz polskiej książki literackiej i artystycznej początków XXI wieku. Jak dowodzą autorki, kiczowi, będącemu owocem i przejawem makdonaldyzacji kultury, romantyczni szaleńcy przeciwstawili książkę wysmakowaną literacko, graficznie i edytorsko, wymuszając na wielkich oficynach przeorientowanie ich oferty. Autorki rozprawy prowadzą czytelnika przez arkana pracy wydawniczej, zaglądają na biurka redaktorów i tłumaczy, śledzą sukcesy twórców. Powstała w ten sposób panorama „lilipuciej” rewolucji – bezprecedensowego fenomenu kulturowego.
Z recenzji dra hab. prof. UW Grzegorza Leszczyńskiego (Uniwersytet Warszawski)
2017
KRUPA Marlena, (oprac. edytorski, wstęp, przypisy)
Święty Jan od Krzyża, Pieśń duchowa, w nowym przekładzie Carlosa Marrodána Casasa i Marcina Kurka
Wydawnictwo Karmelitów Bosych, Kraków 2017 (wstęp: Marlena Krupa)
Justyna Łukaszewicz, Daniel Słapek (oprac.)
„Breslavia – Bassa Slesia e la cultura mediterranea”
Edizioni dell’Orso, Alessandria 2017
JOANNA KOTOWSKA
L’eau et la terre dans l’univers romanesque de Claude Simon
Éditions L’Harmattan, Paryż 2017
OPIS
La fascination humaine pour les quatre éléments de la nature remonte aux temps des premières intuitions scientifiques. Claude Simon, un „alchimiste des mots” contemporain, nous propose un regard original sur deux puissances élémentaires qui structurent son univers romanesque : l’aquatique et le tellurique. Ce jeu incesssant entre l’existence et le néant substantiel invite le lecteur à (re)découvrir le potentiel émotionnel émanant de l’eau et de la terre chez Claude Simon.
TOMASZ WYSŁOBOCKI
Po co komu oświecenie? Wybrane idee i teksty
Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Łask 2017
OPIS
(PL) Główne idee francuskiego oświecenia zebrane w tekstach, w języku francuskim i polskim z komentarzem autora. (ANG) The most important ideas of the French Enlightenment in polish and french with author’s commentary.
DRAUS-KLOBUCKA, AGATA
JUAN RAMÓN JIMÉNEZ: EL CREADOR SIN ESCAPE. Un proyecto inacabado a la luz de la teoría de la microficción
Universidad de Valladolid, Valladolid 2017
Piotr Sawicki, Marta Minkiewicz, Anna Olchówka
Iberystyka wrocławska (1967-2007). Ilustrowany przewodnik retrospektywny
Wrocław, Oficyna Wydawnicza ATUT-Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2017
Daniel Słapek
Rozważania metajęzykoznawcze
Zakład Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego Uniwersytetu Łódzkiego & Wydawnictwo Primum Verbum, Łódź 2017
Marcin Kurek
Poesía rasa. La experiencia de lo cotidiano en la lírica de Joan Brossa, trad. de Justyna Nowicka y Amelia Serraller
Visor Libros, Madryt 2017
OPIS
KUREK Marcin, Poesía rasa. La experiencia de lo cotidiano en la lírica de Joan Brossa, trad. de Justyna Nowicka y Amelia Serraller, Madrid, Visor Libros, 402 s. – Bibliogr.
Colección „Visor Literario” ; nº 13
Książka jest hiszpańskojęzyczną wersją pracy opublikowanej pierwotnie w roku 2014 w języku polskim pt. Poezja przyziemna. Doświadczenie codzienności w liryce Joana Brossy. Przekład hiszpański współfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
Este es el primer estudio monográfico sobre Joan Brossa publicado en castellano y fuera de Cataluña, en el cual la poesía literaria del autor y artista barcelonés es novedosamente interpretada en los contextos de la vanguardia y neovanguardia europeas. El objeto del análisis es un modelo poético particular y su lectura enfocada en la relación entre la lírica y la realidad, por tanto las poéticas brossianas se interpretan como expresión de la verdadera presencia del sujeto que, según J. Habermas, constituye uno de los rasgos principales de la literatura y arte modernos. El desenmascaramiento irónico de la relatividad del código lingüístico y la sucesiva simplificación del poema en favor de la pura narración, el lenguaje cotidiano, la síntesis de una palabra aislada y finalmente la inclusión de los ready-made poéticos –las citas de conversaciones, documentos oficiales, anuncios– son todo recursos utilizados por Brossa para suavizar la mediatización de la literatura por la lengua en cuanto sistema simbólico de signos. Con ambición de servir como clave interpretativa de la lírica moderna, partiendo de los conceptos del signo indexical de Ch. Peirce y del conmutador (shifter) de R. Jakobson, se formula aquí una teoría de la “poesía rasa” que deja de expresar las tradicionales relaciones del idioma y, a modo del equivalente literario de una copia fotográfica, se convierte en una huella del objeto real. Marcin Kurek (n. 1970) es hispanista, investigador y escritor polaco, profesor titular de la Universidad de Wroclaw, traductor de Joan Brossa, Juan Gelman y Pablo García Casado al polaco. En España apareció su poema largo El Sur (Bartleby, 2015).
Anna Kuźnik (wraz z pozostałymi członkami grupy PACTE : Allison Beeby, Luis Castillo, Olivia Fox, Anabel Galán-Mañas, Amparo Hurtado Albir, Margherita Taffarel, Gisela Massana, Wilhelm Neunzig, Christian Olalla, Patricia Rodríguez-Inés, Lupe Romero, Stefanie Wimmer)
„Researching Translation Competence by PACTE Group”
John Benjamins Publishing Company, Amsterdam 2017
OPIS
Anna Kuźnik (wraz z pozostałymi członkami grupy PACTE : Allison Beeby, Luis Castillo, Olivia Fox, Anabel Galán-Mañas, Amparo Hurtado Albir, Margherita Taffarel, Gisela Massana, Wilhelm Neunzig, Christian Olalla, Patricia Rodríguez-Inés, Lupe Romero, Stefanie Wimmer)
„Researching Translation Competence by PACTE Group”, Amparo Hurtado Albir (red.), Amsterdam, John Benjamins Publishing Company, 2017.
This volume is a compendium of PACTE Group’s experimental research in Translation Competence since 1997. The book is organised in four main parts and also includes eight appendices and a glossary. Part I presents the conceptual and methodological framework of PACTE’s Translation Competence research design. Part II focuses on the methodological aspects of the research design and its development: exploratory tests and pilot studies carried out; experiment design; characteristics of the sample population; procedures of data collection and analysis. Part III presents the results obtained in the experiment related to: the Acceptability of the translations produced in the experiment and the six dependent variables of study (Knowledge of Translation; Translation Project; Identification and Solution of Translation Problems; Decision-making; Efficacy of the Translation Process; Use of Instrumental Resources); this part also includes a corpus analysis of the translations. Part IV analyses the translators who were ranked highest in the experiment and goes on to present final conclusions as well as PACTE’s perspectives in the field of Translation Competence research.
2016
Agata Rębkowska
„Humor w przekładzie audiowizualnym. Na przykładzie filmów „Les Visiteurs” i „Bienvenue chez les Ch’tis” i ich polskich wersji”
TWiAPN Universitas, Kraków 2016
OPIS
Agata Rębkowska przeprowadza w tej książce precyzyjną analizę efektów humorystycznych w dwóch popularnych filmach francuskich w porównaniu do wersji zaprezentowanych polskiej publiczności („Goście, goście” i „Jeszcze dalej niż Północ”). Praca ma charakter interdyscyplinarny: sytuuje się na styku językoznawstwa, przekładoznawstwa i filmoznawstwa, bowiem analiza porównawcza poszczególnych scen i aspektów obu dzieł dotyczy nie tylko warstwy językowej, ale także języka filmowego, a refleksja uwzględnia czynniki i konteksty kulturowe. Perspektywę tych rozważań nad przekładem jako pośrednictwem międzykulturowym, ukazujących zalety, ale i ograniczenia tłumaczenia audiowizualnego, dodatkowo poszerza przywołanie badań nad humorem w ujęciu filozoficznym, socjologicznym, psychologicznym i fizjologicznym. Z humanistycznym rozmachem Autorki idą w parze klarowność i logika wywodu.
SPIS TREŚCI
Wstęp
I. Preliminaria
1. Charakterystyka badanych filmów
1.1. Les Visiteurs
1.2. Bienvenue chez les Ch’tis
2. Główne źródła humoru w Les Visiteurs Bienvenue chez les Ch’tis
2.1. Charakterystyka zjawisk służących uzyskaniu efektu humorystycznego
2.2. Funkcjonowanie zjawisk w badanych filmach. Uwagi wstępne
3. Ograniczenia przekładu audiowizualnego
3.1. Wersja lektorska (voice-over)
3.2. Tłumaczenie w formie podpisów
4. Podsumowanie
II. Zarys badań nad humorem. Definicja humoru
1. Zakres znaczeniowy pojęcia humor
1.1. Uwagi o pochodzeniu pojęcia humor i nazw odsyłających do niego w języku angielskim i polskim
1.2. ‘Humor’ vs. ‘komizm’
2. Przegląd ważniejszych teorii humoru
2.1. Humor w ujęciu filozoficznym i socjologicznym
2.2. Humor w ujęciu fizjologicznym i psychologicznym (śmiech)
2.3. Humor w badaniach językoznawczych
2.4. Humor w badaniach nad przekładem
3. Definicja humoru
III. Środki służące osiąganiu humoru w filmach Les Visiteurs Bienvenue chez les Ch’tis ich polskich wersjach językowych
1. Les Visiteurs . Goście, goście
1.1. Tytuł filmu
1.2. „Wojna”
1.3. „Rycerze”
1.4. „Wyprawa do lasu Malcombe”
1.5. „Biesiadnicy”
1.6. „Spotkanie Jacquouille’a z Ginette”
1.7. „Rozmowa Béatrice z Jacquardem”
1.8. „Wizyta u Montmirailów”
1.9. „Goście, goście”
1.10. „Przodkowie”
Aleksander Wiater
Stimuler la parole à travers la peinture. L’entraînement à la créativité dans la perspective du développement de l’expression orale en langue étrangère Coll. Dissertationes Inaugurales Selectae
Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2016
OPIS
Aleksander Wiater, « Stimuler la parole à travers la peinture. L’entraînement à la créativité dans la perspective du développement de l’expression orale en langue étrangère »
Coll. Dissertationes Inaugurales Selectae, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2016, stron 520.
Jednym z elementów kształcenia obcojęzycznego jest rozwijanie wypowiedzi ustnej, która powinna charakteryzować się autentycznością i spontanicznością, wyrażając jednocześnie tożsamość osoby wypowiadającej się. Celom tym przyświecało poruszane w książce zagadnienie użycia w nauczaniu języka francuskiego różnorodnych dzieł malarstwa, które miały zachęcać uczących się do twórczej i osobistej interpretacji oraz do wyrażania własnych odczuć, przekonań i wrażeń. Autor zauważył, iż dzieła malarskie silnie oddziaływają na kreatywność i wyobraźnię, pobudzając jednocześnie osobistą intencję komunikacyjną, rozpatrywaną tu z perspektywy wypowiedzi obcojęzycznej. Przedstawił równocześnie dydaktyczne wykorzystanie malarstwa oraz dokonał krytycznej analizy różnorodnych praktyk dydaktycznych opartych na obrazie proponując własną metodologię pracy w formie treningu kreatywności stymulowanego za pomocą dzieł sztuki.
Ewa Krystyna Kulak
Kształtowanie się poczucia tożsamości Katalończyków na podstawie piśmiennictwa okresu odrodzenia kulturalnego i narodowego (XIX w. – początek XX w.)
TWiAPN Universitas, Kraków 2016
Beata Baczyńska
Pedro Calderón de la Barca : dramaturgo en el gran teatro de la historia, traducción Justyna C. Nowicka y Beata Baczyńska, revisión Trinidad Marín Villora
Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes, Alicante 2016
OPIS
Beata Baczyńska, Pedro Calderón de la Barca : dramaturgo en el gran teatro de la historia, traducción Justyna C. Nowicka y Beata Baczyńska, revisión Trinidad Marín Villora
Łukasz Smuga
Wbrew naturze i kulturze. O odmienności w hiszpańskiej prozie homoerotycznej na przełomie XX i XXI wieku
TWiAPN Universitas, Kraków, 2016
OPIS
Książka Łukasza Smugi porusza zagadnienie odmienności w hiszpańskiej prozie homoerotycznej ostatnich dwóch dekad. Jej celem jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi nieznanych w Polsce powieści oraz krytycznoliterackich sporów toczących się wokół hiszpańskiej literatury homoseksualnej.
Autora interesuje przede wszystkim stosunek pisarzy do zastanej tradycji literackiej oraz istniejących w kulturze różnych konceptualizacji homoseksualizmu.
Tytułowe „wbrew naturze i kulturze” nawiązuje do specyficznej sytuacji pisarza homoseksualnego, próbującego wejść w polemikę z negatywnymi stereotypami narzucanymi przez homofobiczny dyskurs i nadać swojej twórczości wywrotowy charakter, w opozycji do kultury głównego nurtu.
Daniel Słapek
Lessicografia computazionale e traduzione automatica : Costruire un dizionario-macchina
Franco Cesati Editore, Firenze 2016
OPIS
Interessante, moderno e innovativo, il volume può considerarsi un’introduzione alla lessicografia computazionale.
Dopo aver presentato il tema della traduzione automatica all’interno del suo contesto disciplinare, l’autore passa in rassegna alcuni modelli descrittivi del funzionamento lessicale della lingua : la grammatica su base semantica di Stanisław Karolak, le classi di oggetti di Gaston Gross, la Teoria Senso-Testo di Igor Mel’čuk, il lessico generativo di James Pustejovsky e la rete semantico-lessicsale WordNet.
Tenendo come punto fermo della sua argomentazione l’Approccio Orientato agli Oggetti nella costruzione dei dizionari-macchina proposto da Wiesław Banyś, lo studioso stabilisce i principali criteri per la scelta dei lemmi in un dizionario-macchina per poi definire compiutamente il suo progetto di sostruzione di nuovo dizionario automatico.
2015
Davide Artico
Sanguine Cyrnæi luimus perjuria Regis : La figura di Napoleone nella letteratura italiana del primo Ottocento
Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2015
OPIS
Davide Artico vede la questione della figura di Napoleone nella leteratura italiana non solo dal punto di visita letterario, ma lo vede dal punto di visita della trasmissione di ideologie tramite la letteratura riguardante questo periodo. Fa, quindi, una lettura attraverso una lente che legge le caratteristiche assiologiche e ideologiche della società.
Prof. Barbara Wojciechowska
Przedmiotem szczególnej uwagi autora jest kształtowanie się literackiego konterfektu Napoleona w dziełach pisarzy, którzy mogli jego sylwetkę modelować, prowadząc swego rodzaju “obserwację uczestniczącą”. Staje się to jasne, kiedy przyjrzeć się uważnie korpusowi tekstów składającemu się z dzieł pisarzy, którzy – jako w pełni ukształtowane podmioty twórczych decyzji – mogli epokę napoleońską najzwyczajniej przeżyć, nie mając równocześnie możliwości, by spojrzeć na tytułowego bohatera pracy z większego, tak pożądanego w pracach historycznych, dystansu czasowego. Pozwala to autorowi rozprawy obserwować jednocześnie kształtowanie się w ich dziełach sylwetki Korsykanina także jako rezultatu ewolucji przekonań artystycznych, politycznych i społecznych samych autorów.
Prof. Wojciech Soliński
Elżbieta Skibińska, Regina Solová et Kaja Gostkowska (dir.)
Vingt-cinq ans après… Traduire dans une Europe en reconfiguration
Orizons, Paryż 2015
OPIS
Spis treści:
Elżbieta SKIBIŃSKA | Avant-propos | 19
CIRCULATION DES OEUVRES ET DES IDÉES
Peter SCHNYDER | 1989-2014 : 25 ans de traduction de la poésie en France. Autour d’Yves Bonnefoy et de Philippe Jaccottet traducteurs | 29
Martina DELLA CASA | Georges Bataille en Italie. La Souveraineté et le mur du silence | 45
Elżbieta SKIBIŃSKA | Bourdieu en polonais, ou comment les idées circulent dans une « Europe en reconfiguration » | 61
Kaja GOSTKOWSKA | De Saussure retrouvé, relu et revisité ? Lectures de ses écrits en Pologne après 1989 | 77
Alfred STRASSER | Évolution des échanges littéraires entre la Pologne et l’Allemagne à la charnière des XXe et XXIe siècles | 91
Justyna WESOŁA | Littérature polonaise en Espagne dans les années 1989-2014 | 105
Iwona PIECHNIK | Littérature finnoise en Pologne : des traductions indirectes aux traductions directes | 125
TRADUCTION ET MARCHÉ ÉDITORIAL
Marzena CHROBAK | Marché des traductions littéraires en Pologne après 1989 – crépuscule des grands projets ? | 145
Marcin CIEŃSKI | Littérature européenne des années 1500-1800 sur le marché éditorial polonais après 1989 | 161
Kristýna MATYSOVÁ | Littérature de jeunesse tchèque en français (1990-2014). Quelques réflexions sur les œuvres traduites et sur les choix des éditeurs | 175
Monika SALMON-SIAMA | « Ce monde étrange à lire ou à voir » ? La notoriété des illustrateurs polonais comme un vecteur de promotion dans l’espace éditorial international | 193
Agnieszka WANDEL | Dinosaures et encore plus… Ouvrages documentaires étrangers pour la jeunesse dans le répertoire des éditeurs polonais (sur exemples choisis) | 213
PRATIQUES EN MUTATION
Spiros MACRIS | Traduction, culture et globalisation | 237
Jakub PIGOŃ | « Tibi in manus trado ». Quelques réflexions sur le latin académique d’aujourd’hui | 257
Agata RĘBKOWSKA | Sous-titrage dans une Europe en reconfiguration. Vers une nouvelle définition ? | 273
Anna KUŹNIK | Étudiants polonais de langue et civilisation françaises et leur avenir professionnel | 289
Regina SOLOVÁ | Évolution du statut du traducteur assermenté en Pologne – une perspective sociologique | 311
Mirosław KARYKOWSKI | Intégration européenne : nouveaux enjeux pour la traduction certifiée | 325
Wojciech FIGIEL | Traducteurs-interprètes avec un handicap visuel en Pologne : exemple de la reconfiguration du marché de travail | 339
Małgorzata TRYUK | 10 ans après… L’interprétation de conférence en Pologne et en polonais | 355
Maciej H. DĄBROWSKI, Julianna REDLICH, Mariusz STANISZ | « Interprète naturel » dans le milieu étudiant sur l’exemple des étudiants du programme Erasmus | 375
Katarzyna Majdzik, Daniel Słapek
„Narzędzia analizy przekładu”
Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń ; Uniwersytet Śląski, Katowice 2015
OPIS
Autorzy […] pracy w samym tytule wyraźnie określili jej przedmiot. Pojęcie narzędzia przybliża charakter książki do sfery praktycznej, również sfery dydaktyki akademickiej. Autorzy wybrali, zgodnie z w łasnym doświadczeniem akademickim, te obszary, które – ich zdaniem – dadzą się opisać w kategoriach wiedzy instrumentalnej, pomocnej w analizach czynności przekładu. Wprawdzie czytelnik nie ma wątpliwości, że autoromchodzi głównie o przekład literacki, to sporo informacji właśnie instrumentalnych z powodzeniem da się odnieść do przekładu różnych tekstów, ze znamionami praw autorskich. Obok waloru poznawczego praca ma więc znaczący walor aplikacyjny.
Z recenzji prof. zw. dra hab. Waldemara Tłokińskiego
Jestem przekonana, że książka Narzędzia analizy przekładu okaże się instrumentem niezwykle przydatnym podczas pracy ze studentami neofilologii, ponieważ nie epatuje żargonem naukowym, jest spójna i w sposób kompetentny prezentuje wnioski z przeprowadzonych analiz. Autorzy dają dowód znajomości literatury przedmiotu i dobrego przygotowania metodologicznego do podjęcia tematu.
Z recenzji dr Justyny Pisarskiej
Kaja Gostkowska
„Język – kultura – technologia. Rozwój polskiej i francuskiej technologii biomedycznej”
Oficyna Naukowa, Warszawa 2015
OPIS
Książka wpisuje się w nurt prac poświęconych terminologiom różnych dziedzin. Przedmiotem badań są wybrane działy polskiej i francuskiej terminologii inżynierii biomedycznej. Przyjmując szeroką perspektywę badań, autorka analizuje terminologię biomedyczną z różnych punktów widzenia: słowotwórczego, terminologicznego i ontologicznego, semantycznego, kognitywnego, analizy tekstu oraz socjoterminologicznego. Ukazuje, jakie mechanizmy terminotwórcze są wykorzystywane – w sposób świadomy lub nie – przez użytkowników danego języka specjalistycznego, i porównuje tendencje panujące w językach należących do dwóch odmiennych obszarów kulturowych i cywilizacyjnych. Analiza zgromadzonych terminów pozwoliła również autorce na ukazanie pewnych nowych i ciekawych zjawisk językowych zachodzących we współczesnej nauce, związanych m.in. z interdyscyplinarnością inżynierii biomedycznej.
Spis treści
Wstęp / 9
- Terminologia jako dyscyplina badawcza / 9
- Badania nad terminologią w języku polskim i francuskim / 11
2.1. Status polszczyzny i francuszczyzny / 11
2.2. Stan badań terminologicznych w zarysie / 12
- Inżynieria biomedyczna / 15
3.1. Zakres badań inżynierii biomedycznej / 15
3.2. Biomechanika i biomateriały / 17
- Interdyscyplinarny charakter inżynierii biomedycznej / 20
4.1. Kształtowanie się języka interdyscyplinarnego obszaru badań / 20
4.2. Zagadnienie dziedziny w badaniach terminologicznych / 23
4.3. Interdyscyplinarny obszar badań / 23
- Cel pracy. Struktura pracy. Materiał badawczy / 25
I. Terminologia biomedyczna. Ujęcie formalne / 29
- Wstęp / 29
- Przegląd wybranych klasyfikacji mechanizmów tworzenia nowych słów / 31
2.1. Wybrane klasyfikacje z literatury polskojęzycznej / 32
2.2. Wybrane klasyfikacje z literatury francuskojęzycznej / 43
2.3. Podział mechanizmów tworzenia nowych słów przyjęty do analizy terminologii biomedycznej / 61
- Analiza formalna polskiej i francuskiej terminologii biomedycznej / 64
3.1. Matryce zewnątrzjęzykowe / 64
3.2. Matryce wewnątrzjęzykowe / 74
- Podsumowanie / 104
II. Terminologia biomedyczna. Ujęcie pojęciowe i semantyczne / 106
- Wstęp / 106
- Przegląd wybranych opracowań teoretycznych dotyczących pojęciowego i semantycznego wymiaru terminów / 108
2.1. Wusterowska koncepcja pojęcia / 109
2.2. Termin jako rodzaj znaku według Marii Teresy Cabré / 110
2.3. Pojęcie i archipojęcie / 111
2.4. Pojęcie a signifié / 113
2.5. System pojęciowy / 115
- Mikrosystemy pojęciowe w badanej terminologii / 116
3.1. Mikrosystem pojęciowy rodzajów urządzeń ortopedycznych / 116
3.2. Mikrosystem pojęciowy właściwości biomateriałów / 135
- Pojęcia nazwane w języku / 146
4.1. Jedno pojęcie a kilka nazw. Synonimia w terminologii / 146
4.2. Jedno nazwanie a kilka pojęć. Polisemia w terminologii / 152
4.3. Rożne sposoby konceptualizacji tego samego pojęcia w języku polskim i francuskim / 156
- Punkt widzenia w terminologii. Termin — pojęcie — ładunek znaczeniowy / 159
5.1. Punkt widzenia wyrażony expressis verbis / 161
5.2. Definicje / 162
5.3. Specjalistyczny kontekst użycia / 163
5.4. Porównania / 164
- Podsumowanie / 167
III. Terminologia biomedyczna. Ujęcie socjoterminologiczne / 169
- Wstęp / 169
1.1. Uzasadnienie socjolingwistycznego podejścia do terminologii / 169
1.2. Cele badania socjoterminologicznego / 171
1.3. Polityka językowa w teorii / 173
1.4. Badanie ankietowe / 175
- Polityka językowa w Polsce i we Francji / 180
2.1. Polskie i francuskie ustawodawstwo dotyczące kwestii językowych / 181
2.2. Nadzór terminologiczny w Polsce i we Francji / 186
2.3. Wnioski płynące z porównania polityki językowej prowadzonej w Polsce i we Francji / 195
- Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród polskich i francuskich specjalistów inżynierii biomedycznej / 197
3.1. Naukowiec wobec wyboru języka / 197
3.2. Wokół nowych terminów / 206
3.3. Podsumowanie ankiety / 217
- Podsumowanie / 218
Zakończenie / 220
Resumé / 224
Indeks osób / 226
Bibliografia / 228
- Teksty źródłowe / 228
- Opracowania / 229
- Słowniki / 234
- Inne źródła / 234
Aneksy / 237
- Klasyfikacje słowotwórcze / 238
1.1. Klasyfikacje słowotwórcze w literaturze polskojęzycznej / 238
1.2. Klasyfikacje słowotwórcze w literaturze francuskojęzycznej / 240
1.3. Podział mechanizmów tworzenia nowych słów przyjęty do analizy terminologii biomedycznej / 242
- Indeksy terminów wraz ze źródłami / 243
2.1. Indeks polskich terminów biomedycznych (porządek alfabetyczny) / 243
2.2. Indeks francuskich terminów biomedycznych (porządek alfabetyczny) / 250
- Glosariusz polskich i francuskich terminów biomedycznych / 257
3.1. Glosariusz polskich terminów biomedycznych / 257
3.2. Glosariusz francuskich terminów biomedycznych / 263
Table des matières / 270
Elżbieta Skibińska, Magda Heydel, Natalia Paprocka (red.)
„La voix du traducteur a l’école = The Translator’s Voice at School”, tom 1: „Canons”, tom 2: „Praxis”
Éditions québécoises de l’oeuvre, Montréal 2015
OPIS
Le rôle de la traduction dans la médiation culturelle est particulièrement important dans le domaine de la littérature jeunesse. Les traductions permettent aux jeunes lecteurs de connaître des œuvres littéraires du monde entier et de s’ouvrir à la différence culturelle. Toutefois, aux mains d’une institution de socialisation, la traduction peut mener à la distorsion, à la mésentente et à la dissension. Partant d’un éventail de contextes culturels, les articles réunis dans ces volumes aident, de façon remarquable, à comprendre comment les traductions littéraires sont utilisées à l’école, à decouvrir quels critères historiques, idéologiques, politiques et pédagogiques affectent le choix des œuvres étudiées, et à saisir à quel point peuvent varier les canons d’œuvres étrangères ainsi que leur place dans le curriculum.
The cultural mediation role of translation is particularly vital in the context of literature for children and young adults. Translations can provide an opportunity for young readers to access literary works from around the world and develop a positive outlook about cultural difference. However, when used by an institution of socialisation, it can also become a tool of distortion, misunderstanding and division. Working from a variety of cultural contexts, the articles in this volume make a key contribution to understanding how literary translations are used at school, what historical, ideological, political and pedagogical criteria affect the choice of works studied, and how school canons of foreign works and their place in the curriculum can vary.
Volume 1:
Elżbieta Skibińska, À la recherche de la voix du traducteur à l’école, 1-15
Cecilia Alvstad, The Translator’s Voice in Norwegian Upper Secondary Education: How Subject Curriculum, Teacher Training, Textbooks and National Examinations Prepare the Reception of Translated Literary Texts at School, 17-47
Marie-Christine Anastassiadi, Maria Papadima, Textes traduits dans les manuels de littérature de l’enseignement secondaire en Grèce, 49-75
Marta Kaźmierczak, Translated literature: In and Out of the School Canon, 77-108
Emilia Żybert-Pruchnicka, The Greek paideia in Modern Poland: The Place of Ancient Greek Literature in Polish, 109-128
Magda Heydel, “Translation Makes Something Happen.” Why Include Translation in Secondary School Programmes, 129-148
Dorota Michułka, Translations and Adaptations of Children’s Literature as a Preparation for the Dialogue of Cultures: A Study of Polish Textbooks for Grades 4 to 6 in the period 1999-2010, 149-173
Mavina Pantazara, La littérature grecque classique et sa traduction en contexte scolaire en Grèce, 175-199
Elena Gavrilova, Proposer la traduction littéraire en option au lycée: une étude de cas, 201-218
Volume 2:
Anna Bednarczyk, Soviet Literature in Primary Schools in the People’s Republic of Poland: Arkady Gaidar’s Timur and His Squad as an Example of Political School Readings, 1-31
Anca-Andreea Chetrariu, Diverses facettes de la traduction et de l’adaptation du Petit Prince pour les jeunes lecteurs roumains, 33-55
Jadwiga Cook, La voix du traducteur et l’image de la Grande-Bretagne dans les traductions française et polonaise des aventures de Harry Potter, 57-78
Eliza Pieciul-Karmińska, Grimm’s Children’s and Household Tales in Polish translations: a voice of a translator, 79-100
Justyna Łukaszewicz, Cuore de De Amicis en polonais : une voix de traducteur mise en évidence et en sourdine, 101-119
Natalia Paprocka, Douze traducteurs sans voix ? Le Petit Prince à l’école polonaise, 121-149
Claude Puidoyeux, Analyse de quatre traductions de Le Avventure di Pinocchio : quelle lisibilité pour la poétique du texte de Collodi? Quelle audibilité pour la voix du traducteur ?, 151-178
Recenzja obu tomów zamieszczona na portalu International Research Society for Children’s Literature (IRSCL)
