23-24 września 2020, XXIVe Rencontre du Réseau thématique « La traduction comme moyen de communication interculturelle »
« La traduction comme moyen de communication interculturelle »
AMOUR – TRADUCTION – TRADUCTEUR
XXIVe Rencontre du Réseau thématique « La traduction comme moyen de communication interculturelle » :
Université de Lille, Université Jagellonne de Cracovie, Université de Wrocław, Université de Haute-Alsace
AMOUR – TRADUCTION – TRADUCTEUR
Université de Wrocław, du 19 au 21 novembre 2020 du 23 au 24 septembre 2021
Sujet :
L’amour – compris comme « sentiment de vive affection pour quelqu’un ou quelque chose » (cnrtl) – n’est pas ce qui vient naturellement à l’esprit quand on parle de la traduction ou du traducteur. Dans l’imaginaire commun, la première est copie infidèle, et surtout, imparfaite d’un original sans faute, et le second est un traître (traduttore traditore). Si l’on cherchait à leur associer un sentiment, ce serait plutôt la méfiance… Le discours contemporain sur la traduction conteste, certes, cette image, en soulignant de plus en plus fort que traduire, c’est créer – valorisant ainsi le traducteur et son œuvre de traduction –, mais des avis tels que celui de Douglas Hofstadter (« We basically are taught – both by omission and by commission – to ignore, forget about, and disrespect translators », Le ton beau de Marot) ou la sixième thèse sur la traduction (« La traduction est un petit métier, les traducteurs sont le prolétariat littéraire », Emily Apter, Zones de traduction) décrivent une situation qui semble encore d’actualité.
Cependant, depuis des siècles, il y a ceux qui traduisent, et ils ne le font généralement pas sans amour – pour l’œuvre originale, pour la langue, pour le métier… – ; il y a aussi ceux qui ont recours à la traduction, parfois avec beaucoup d’amour – pour un auteur qu’ils n’auraient jamais découvert sans le traducteur, pour l’ingéniosité de celui-ci, qui force parfois l’admiration… Enfin, les traducteurs ont affaire à l’amour dans leur travail, car il est omniprésent dans la littérature
La XXIVe rencontre du Réseau thématique La traduction comme moyen de communication interculturelle sera consacrée à la réflexion sur les différents rapports qui s’installent entre les trois éléments évoqués dans son titre : l’amour, le traducteur et la traduction.
Comité scientifique:
Jerzy Brzozowski (Université Jagellonne de Cracovie)
Enrico Monti (Université de Haute-Alsace)
Julie Charles (Université de Lille)
Elżbieta Skibińska (Université de Wrocław)
Comité d’organisation:
Elżbieta Skibińska (Institut d’Études Romanes, Université de Wrocław)
Natalia Paprocka (Institut d’Études Romanes, Université de Wrocław)
Regina Solová (Institut d’Études Romanes, Université de Wrocław)
Patrycja Krysiak (Institut d’Études Romanes, Université de Wrocław)
Langues du colloque:
français, polonais
MIŁOŚĆ – TŁUMACZ – TŁUMACZENIE 2021
XXIV spotkanie Zespołu Badawczego „Tłumaczenie jako środek komunikacji międzykulturowej”
Université de Lille, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Wrocławski, Université de Haute-Alsace
MIŁOŚĆ – TŁUMACZ – TŁUMACZENIE
Uniwersytet Wrocławski, 19–21 listopada 2020 r. 23-24 września 2021 r.
Tematyka:
Miłość nie jest uczuciem, które jako pierwsze przychodzi na myśl, kiedy mówimy o tłumaczeniu lub tłumaczu. W powszechnym przeświadczeniu tłumaczenie to niewierna i niedoskonała kopia doskonałego oryginału, tłumacz zaś – to zdrajca (traduttore traditore). Gdybyśmy pragnęli nazwać uczucie żywione do tłumaczenia i tłumacza, byłaby to raczej nieufność. Współczesna refleksja translatologiczna odrzuca ten stereotyp, coraz mocniej podkreślając, że proces tłumaczenia jest tworzeniem, a tym samym pozytywnie wartościując tłumaczy i ich dzieła. Takie jednak głosy, jak Douglasa Hofstadtera („We basically are taught – both by omission and by commission – to ignore, forget about, and disrespect translators”, Le ton beau de Marot) czy Emily Apter („Tłumaczenie to wyrobnictwo, tłumacze to literaccy proletariusze”, Zones de traduction), opisują ciągle jeszcze aktualny, jak się wydaje, sposób widzenia tłumacza i tłumaczenia.
Od stuleci jednak istnieją ci, którzy tłumaczą (i zwykle nie czynią tego bez miłości – do oryginalnego dzieła, do języka, do swej pracy), oraz ci, którzy z tłumaczeń korzystają i do nich się odwołują, częstokroć z miłością i ogromnym sentymentem – do autora, którego nigdy by nie odkryli, gdyby jego dzieła nie zostały przetłumaczone, i do tłumacza, którego talent nierzadko wzbudza podziw. Miłość to również to, z czym tłumacze obcują podczas swojej pracy – jest ona w literaturze wszechobecna.
XXIV spotkanie Międzynarodowego Zespołu Badawczego „Tłumaczenie jako środek komunikacji międzykulturowej” poświęcone będzie refleksji nad różnymi typami wzajemnych zależności między trzema elementami wskazanymi w tytule: miłością, tłumaczem i tłumaczeniem.
Komitet naukowy:
Jerzy Brzozowski (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)
Enrico Monti (Université de Haute-Alsace)
Julie Charles (Université de Lille)
Elżbieta Skibińska (Uniwersytet Wrocławski)
Komitet organizacyjny:
Elżbieta Skibińska (Zakład Translatologii, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Wrocławski)
Natalia Paprocka (Zakład Translatologii, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Wrocławski)
Regina Solová (Zakład Translatologii, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Wrocławski)
Patrycja Krysiak (Zakład Translatologii, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Wrocławski)
Języki konferencji:
francuski, polski
